Transqafqaz.com oxucularını Azərbaycan Vətən Müharibəsinin 44 gününün gedişatını izləməyə dəvət edir.
Düz bir il əvvəl, 27 sentyabr 2020-ci ildə Qarabağ Vətən Müharibəsinin son döyüşlərə başladı. Həmin gün Ermənistanın işğalçı qüvvələri Azərbaycan ordusunun mövqelərini və iki ölkənin bütün cəbhəsi və bütün sərhədi boyunca dinc yaşayış məntəqələrini atəşə tutduqdan sonra Bakı torpaqlarını işğalçıdan azad etmək və vətəndaşların təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə genişmiqyaslı əks-hücum əməliyyatına başlamağa qərar verdi.
Müharibənin on ikinci günü, oktyabrın 8-də, işğal olunmuş ərazilərdən Ermənistanın işğalçı qüvvələri bütün gecə Azərbaycanın cəbhə bölgəsinə və ucqar yaşayış məntəqələrinə atəş açdılar. Həmçinin pilotsuz uçuş aparatları döyüş bölgəsi xaricində Azərbaycan əhalisinə hücum etmək üçün istifadə olunmağa başladı. Goranboy rayonunun Şahməmmədli kəndində bir mülki şəxs, Əlibəyli kəndində iki qadın yaralanıb.
Səhər saat 9:00-dan sonra Bərdə şəhərinə atılan mərmilərdən biri məktəbə düşdü və 7 nəfər yaralandı. Günorta saatlarında Bərdəyə atəş açan çoxlu erməni “Grad” raket sistemləri məhv edildi. Azərbaycanın Goranboy rayonunda qadağan olunmuş kasset mərmiləri tapılıb.
Bu arada Azərbaycan Qurtuluş Ordusu işğal zonasının şimal və cənub hissələrində əks-hücumu davam etdirərək işğalçıların bütün hərbi infrastrukturunu, eləcə də hərbi kalonlarını məhv etdi. Geri çəkilən işğalçılar hətta tanklarını atıb qaçırdılar. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Təyyub Ərdoğan İrəvanın Ankaranın hərbi əməliyyatlarda iştirakını nə üçün uydurduğunu izah etdi.
Təxminən saat 11:00 radələrində Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin rəhbərini vəzifəsindən azad etdi. Paşinyan onu da bildirib ki, Xankəndi sakinlərindən biri, işğalçı Ermənistan Silahlı Qüvvələrini silahlarını yerə qoymağa çağırıb.
Bakının Pravoslav Katedral kilsəsində Azərbaycanın hər yerində sülh olması üçün dualar edildi. Yaxın Şərq tarixinin məşhur tədqiqatçısı Filip Ekozyants İrəvanı və erməni diasporunu Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı yalan danışmamağa çağırdı. Kremldən bildirilib ki, Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan başçılarının zirvə görüşündən hələ ki, söhbət getmir.
ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri ilə Azərbaycanın Xarici İşlər naziri arasında danışıqlar saat 14:00 radələrində Cenevrədə başlayıb. Bu vaxt Paşinyan oğlunu cəbhəyə göndərdiyini açıqladı.
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi döyüş bölgəsindəki tarix və mədəniyyət abidələrini atəşə tutmaq ittihamlarını rədd etdi və əks hücum əməliyyatının son məqsədinin Azərbaycan torpaqlarının işğaldan azad edilməsi olduğunu vurğuladı. Türk F-16-larının Gəncədə yerləşdirilməsi ilə bağlı saxta feyk məlumatlar ifşa olundu.
Saat 17:00-dan sonra Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi Moskvada Azərbaycan və Ermənistan Xarici İşlər Nazirləri arasında görüşün hazırlandığını elan etdi. Avstriya da öz növbəsində Bakı və İrəvana Vyanada sammit keçirməyi təklif etdi. Saat 18:00-dan sonra Rusiya və Azərbaycan Baş Nazirləri arasında danışıqlar aparıldı. Azərbaycan ərazilərinin azad edilməsi üçün İsraildə kollektiv dua edildi.
“Moody’s” reytinq agentliyi Ermənistanın mübarizəni davam etdirməyin riskləri barədə xəbərdarlıq edib. Gün, prezident Vladimir Putinin Azərbaycan və Ermənistan Xarici İşlər Nazirlərini danışıqlar üçün Moskvaya rəsmi dəvəti ilə başa çatdı.
Beləliklə, müharibənin on ikinci günündə Azərbaycan ordusu Füzuli şəhərinin və Hadrut qəsəbəsinin azad edilməsinə hazırlaşaraq işğal zonasının şimalında və cənubunda əks-hücumu davam etdirdi və işğalçıların hərbi texnikasını ardıcıl olaraq məhv edildi. İşğalçı Ermənistan ordusu döyüş meydanında tankları və topları buraxaraq fərrarilik etməyə başladılar.
Bunu kompensasiya etmək üçün Ermənistan Azərbaycanın yaşayış məntəqələrinə, o cümlədən qadağan olunmuş mərmilərlə terror hücumlarını artırdı və müharibədə iştirak etməyən mülki əhalini qətlə yetirdi.
Rusiya, Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası Xarici İşlər nazirlərinin ilk görüşünü Moskvada təşkil etməklə savaşın sona çatmasının diplomatik prosesində fəal iştirak etdi.
Vahidov Qurban. Araşdırmaçı – analitik