Transqafqaz.com oxucularını Azərbaycan Vətən Müharibəsinin 44 gününün gedişatını izləməyə dəvət edir.
Düz bir il əvvəl, 27 sentyabr 2020-ci ildə Qarabağ Vətən Müharibəsinin son döyüşlərə başladı. Həmin gün Ermənistanın işğalçı qüvvələri Azərbaycan ordusunun mövqelərini və iki ölkənin bütün cəbhəsi və bütün sərhədi boyunca dinc yaşayış məntəqələrini atəşə tutduqdan sonra Bakı torpaqlarını işğalçıdan azad etmək və vətəndaşların təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə genişmiqyaslı əks-hücum əməliyyatına başlamağa qərar verdi.
Müharibənin onuncu günü, oktyabrın 6-da işğalçıların ən böyük silah-sursat anbarı məhv edildi və Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğal olunmuş torpaqlarda uzaqmənzilli artilleriya qurğularının məhv edilməsi davam etdirildi. BMT Baş katibi bir daha atəşkəsə çağırdı, oxşar çağırış İran tərəfindən də təkrarlandı, daha sonra Ayətullah Əli Xamneyinin aparatı, Ermənistanı qoşunlarını Azərbaycan ərazisindən çıxarmağa çağırdı.
Səhər Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilmiş kəndlərinin fəlakətli vəziyyəti ilə bağlı ilk video sənədlər nəşr olundu. Müharibənin onuncu gününün səhərində Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin açdığı atəş nəticəsində həlak olan mülki azərbaycanlıların sayı 27 nəfərə çatdı, Azərbaycanın yaşayış məntəqələrinə artilleriya zərbələri dayanmır.
Cəbhədə işğalçı qüvvələrin daimi itkiləri fonunda İrəvan səfərbərlik planını dəyişdi və KTMT təlimlərində iştirakdan imtina etdi. Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi Ermənistan qoşunlarının geri çəkilmə əsnasında tərk etdiyi hərbi texnika və döyüş sursat anbarları ilə bağlı video hesabatlar dərc etməyə davam etdi.
Orta mənzilli raketlərin iki hücumundan sağ çıxan Gəncə şəhərinin sakinləri Ermənistanın onları qorxuda bilməyəcəyini bildiriblər. Günün ikinci yarısında Əfqanıstan Azərbaycana dəstəyini ifadə etdi. İşğalçı qüvvələrin Azərbaycan ordusuna qarşı uzun bir müharibə apara bilməməsi ilə bağlı ekspert qiymətləndirmələri ortaya çıxdı. Ermənistanın Baş Naziri Nikol Paşinyan ilk dəfə döyüş bölgəsinə gəldi.
Saat 16:00-dan bir qədər əvvəl Ermənistan Müdafiə Nazirliyi işğal bölgəsinin cənubunda Azərbaycan azadlıq ordusunun genişmiqyaslı hücuma başladğını elan etdi. Azərbaycanın dövlət təhlükəsizlik xidməti də öz növbəsində İrəvanın muzdlu kimi cəlb etdiyi kürd yaraqlılarının danışıqlarını ələ keçirdi. Paşinyanın müşaviri Ermənistanın dinc azərbaycanlı əhalini məqsədli şəkildə atəşə tutduğunu etiraf etdi.
Axşam Türkiyənin Xarici İşlər naziri Mövlud Çavuşoğlu Prezident İlham Əliyevlə danışıqlar aparmaq üçün Bakıya gəldi. Bundan sonra Nikol Paşinyan İrəvanın güzəştə getməyə hazır olduğunu açıqladı. İlham Əliyev İran Prezidenti Həsən Ruhani ilə telefon danışığında İran sərhədlərinin toxunulmazlığının təmin ediləcəyini vurğuladı.
Saat 22:00-dan sonra Ermənistanın Silahlı Qüvvələrinin Azərbaycanın Yevlax rayonundakı Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinə raket zərbəsi endirməsi cəhdi məlum oldu. Kasset mərmiləri ilə doldurulmuş raket raketin borudan cəmi 10 metr aralı düşdü. Azərbaycan dinc yaşayış məntəqələrinə hücumlar gücləndi.
Azad edilmiş torpaqlarda evini ilk tapanlardan biri, yeddi yaşında müharibə səbəbindən onu tərk edən Azərbaycan ordusunun mayoru oldu. Kürd yaraqlılarının Ermənistan tərəfindən istifadəsinə dair fotoşəkillər axşam saatlarında yayımlandı.
Beləliklə, müharibənin onuncu günündə, şimal-şərqdəki işğalçıların möhkəmləndirilmiş mövqeləri məhv edildikdən və işğal bölgəsindəki şimal yoluna tam nəzarəti təmin edən Suqovuşan və Talış kəndləri azad edildikdən sonra Azərbaycan ordusu cənubda, İranla sərhəd boyunca irəliləməyə başladı. Füzuli və Hadrutun mühasirəsi tamamlanmağa doğru getdi.
Ermənistan Silahlı Qüvvələri təkcə Azərbaycanın dinc əhalisinə deyil, strateji boru kəmərlərinə də atəş açmağa başladı. Qarabağ müharibəsinin bitməsinə beş həftədən də az vaxt qaldı.
Vahidov Qurban. Araşdırmaçı – analitik