Transqafqaz.com oxucularını Azərbaycan Vətən Müharibəsinin 44 gününün gedişatını izləməyə dəvət edir.
Düz bir il əvvəl, 27 sentyabr 2020-ci ildə Qarabağ Vətən Müharibəsinin son döyüşlərə başladı. Həmin gün Ermənistanın işğalçı qüvvələri Azərbaycan ordusunun mövqelərini və iki ölkənin bütün cəbhəsi və bütün sərhədi boyunca dinc yaşayış məntəqələrini atəşə tutduqdan sonra Bakı torpaqlarını işğalçıdan azad etmək və vətəndaşların təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə genişmiqyaslı əks-hücum əməliyyatına başlamağa qərar verdi.
Müharibənin on birinci günü, 7 oktyabr gecəsi, Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalçı qüvvələri tərəfindən hər gün atəşə tutulması səbəbindən Tərtərdə dağıntıya dair video sənədlər dərc edildi. Eyni zamanda, Azərbaycanın Goranboy bölgəsindəki dinc kəndlərə qarşı qadağan olunmuş kaset bombalarının istifadəsinə dair dəlillər nümayiş etdirildi, daha sonra bu müharibə cinayətinin təfərrüatları ANAMA tərəfindən elan edildi. İranla sərhəddə yerləşən Ermənistanın Meqri şəhərinin meri işğalçı qüvvələr ordusunda döyüşmək üçün döyüşə getdi və cəbhədə yaralandı.
Səhər tezdən Azərbaycanın azadlıq ordusu Cəbrayıl bölgəsinin ərazilərini azad edərək Füzulinin azad edilməsinə hazırlaşaraq cənubda aktiv əks hücuma davam etdi. Azad edilmiş Şükürbəyli kəndinin vəziyyəti ilə bağlı video sənədlər nümayiş edildi. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan BBC-yə qalmaqallı müsahibə verib və burada işğal altında olan Qarabağın – “Ermənistan, erməni yurdu” olduğunu bəyan edib.
Saat 10:00-dan sonra Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Rusiya Prezidenti Vladimir Putinə zəng edərək onu doğum günü münasibətilə təbrik etdi və cəbhədə vəziyyəti müzakirə etdi.
Söhbət əsnasında Vladimir Putin döyüşlərin Ermənistan ərazisində aparılmadığına diqqət çəkdi. İki saat sonra Kreml, hərbi əməliyyatların Azərbaycan əraziləri çərçivəsində olduğunu vurğuladı.
Saat 12:00-dan az əvvəl məlum oldu ki, erməni artilleriyası öz tank birliklərini atəşə tutur. Günortadan sonra Azərbaycanın Cəbrayıl rayonunun Şeybəyi kəndi azad edildi. Əfqanıstan hökuməti bir daha işğalçı qoşunların Azərbaycan torpaqlarından çıxarılmasını tələb etdi.
Günortadan sonra Birinci Kanalda İlham Əliyevin genişmiqyaslı müsahibəsi dərc olundu. Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidməti işğalçıları döyüş bölgəsində telefonla danışmamağa çağırdı. Saat 18:00 radələrində Paşinyan yenidən Putinə zəng vurdu. Bir sıra ölkələrin Azərbaycana qarşı silah embarqosu tətbiq etdiyi məlum oldu.
Müharibənin on birinci günündə Ermənistanın işğalçı qoşunları geri çəkilərkən hərbi texnikadan imtina edərək, atıb qaçırdılar. Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi nazirin Cenevrədə ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri ilə görüşün anonsunu elan etdi və İrəvanın xarici jurnalistləri atəşə tutmaq cəhdlərini pislədi. Rusiya və Ermənistan xarici işlər nazirlərinin Moskvada görüşü də elan edildi.
Axşam saatlarında Ermənistanın işğalçı qüvvələrinin məhv edilmiş tanklarının sayı 250-yə, məhv edilmiş artilleriya qurğularının sayı isə 270-ə çatdı. İlham Əliyev vurğuladı ki, atəşkəs ikitərəfli olmalıdır. Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin pilotsuz uçuş aparatı Azərbaycanın Ağstafa rayonu üzərində vuruldu. Ermənistan Müdafiə Nazirliyi işğal zonasında geri çəkilmənin əsaslandırılmasından danışmağa başladı.
Axşama yaxın Rusiyanın Müdafiə naziri azərbaycanlı və erməni həmkarları ilə danışıqlar aparıb. Azərbaycanın İqtisadiyyat Nazirliyi İrəvanın Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəmərini zədələmək cəhdlərinin uğursuzluğa düçar olduğunu bildirib.
Beləliklə, müharibənin on birinci günündə işğal zonasının cənubunda azadlıq əməliyyatları davam etdi: işğalçılar Cəbrayıl bölgəsindəki döyüş mövqelərindən çıxarıldı, Füzulinin azad edilməsi üçün hazırlıq işləri gedirdi. Beynəlxalq aləmdə savaşan tərəflərlə xarici vasitəçilər arasında diplomatik təmasların sayı artdı. Azərbaycan Vətən Müharibəsinin birinci rübü belə keçdi.
Vahidov Qurban. Araşdırmaçı – analitik