O QANIN ÜSTÜNDƏN 30 İL KEÇİR — XOCALI SOYQIRIMI QİSASINI İSTƏYİR…
Redaktordan: Bir çoxlarınız üçün bu faktlar ilk dəfə açıqlanacaq. Oxuyun və bu cəhənnəm qoxuyan cinayətkar sazişi, bu cinayətin sifarişçisinin, icraçılarının əsil simasının üzə çıxması və cinayətin miqyasını anlayın …
…(366-cı Motoatıcı Polkunun xüsusi şöbəsinin rəisinin məruzəsi).
Erməni terrorçularının və 366-cı motoatıcı polkun rus komandanlığının vəhşilikləri haqqında (N-02270) 366-cı alayın xüsusi şöbəsinin rəisi polkovnik Vladimir Savelyev yazıb. O, Xocalı hadisələrin şahidi kimi faciə barədə ilk materialları toplanmış və sonra — 26 noyabr 1992-ci il, 19 mart 1994-cü il, 22 avqust 1998-ci il və nəhayət, iyul və dekabr 2000-ci ildə — BMT-yə, Avropa Şurasına və Baş Kəşfiyyat İdarəsinə (ГPУ) təqdim edib. Son arayışını o, «zabit Puqaçev » (DOD. Arxiv. VS.2270. 1990-1996. PT Kotlyarevskoqo Ponomaryov, Puqaçev) psevdonim adıyla göndərib.
«Ermənilər nifrət üstündə köklənmişdir və onların nifrəti sonsuzdur …»
V. Savelyevin yazdığı hesabatda deyilir: «… Mən, gözüm qarşısında baş vermiş bu faktlar barədə susa bilmərəm. Güllələnmiş insanları, uşaqlar və yaşlıları, hamilə qadınları unutmaq olmaz. Qoy məni azərbaycanlılar bağışlasınlar ki, mən bu qanlı hadisələrin qarşısını ala bilmədim…
Polkovnik E. Zarviqorov 366-cı motoatıcı alayının komandiri və digər cavabdehlik daşıyan dairə komandirlərin iştirakı ilə Xocalı istiqamətində atəş nöqtələrinin susdurulması adıyla ermənilər ilə birləşdilər. Nəticədə, hər gün 49 nəfər azərbaycanlını meydana toplayaraq güllələmişdilər. Baş qərargah adından, polkovnik-leytenant Sergey Kraumnin, 1-ci motoatıcı piyada batalyonunun komandiri polkovnik Arkadi Moiseyev, ikinci batalyonunun komandiri mayor Serj (Seyran Ohanyan — Ermənistanın müdafiə naziri olub) Ohanyan, üçüncü batalyonunun komandiri, bir tərəfdən mayor Qavriel Nabokix, kapitan Isaq Lixodein və başqaları Xankəndində separatçılıq ilə məşğul olurdular. Hətta mülki əhalinin çıxarılması zamanı onlar ermənilərdən də çox canfəşanlıq edirdilər.
-
Conik Tevosyan Xocalı qadın və uşaqlarını əsir alıb öldürdüyü bilinirdi -
Qəhrəman Azərbaycan əsgəri 30 il sonra qatil Conik Tevosyanı ələ keçirdi
Nəticədə, köçürülmə zamanı (tam yerinə yetirilməmiş olsa da), 58 azərbaycanlı öldürülmüşdü. Məndən on addım uzaqda bir güllə gülləsi alan səkkiz- doqquz yaşlı bir qıza kömək edə bilməyəcəyim bir vəziyyət yaranmışdı. Alayın çıxarılması və ermənilərə silahların təhvil verilməsii ilə birbaşa məşğul olanlar: general-polkovnik Qromov, general-leytenant Qrekov, general-leytenant Ohanyan, deputat Andronov, polkovnik E. Zarviqorov (sonradan general rütbəsi aldı), polkovnik Kraulev…
Dördüncü Ordu (Sovet dövründə qərargah Bakıda yerləşirdi) 23-cü motoatıcı dviziyanın döyüşçülərinin Xocalı əməliyyatında iştirakı üçün şərait yaratmışdı.
O günlərdə ermənilər — Fransadan gəlmiş «Operator-II» (Jüll Barelyan, Şerik Sitaryan) Xocalıda azərbaycanlıların cəsədləri yandırılmasını əks etdirən kadrlar olan bir film çəkiblər. Zabit İvan Karabelnikova dediyinə görə, bu hadisə Xocalıdan azca aralı təpəlik bir ərazidə baş verib. Azərbaycanlıların meyidlərini 02-19 MM nömrə nişanlı «KAMAZ» maşınına yükləyərək od vurdular … Nifrət ermənilərin təbiətindədir. O, hədsizdir. Bu nifrətin nədən ibarət olduğunu anlaya bilmədim.
Burada ermənilərlə bir araya gəlmiş və əsir azərbaycanlıları məmnuniyyətlə və bir-bir qətlə yetirən zabitlərin siyahısı: Təhcizat üzrə alay komandirinin müavini polkovnik Baylukov; birinci batalyonun komandiri polkovnik İ.V. Moiseyev; ikinci batalyonun komandiri mayor S.İ. Ohanian; üçüncü batalyonun komandiri mayor Nabokix; Birinci Batalyonun Baş qərargah rəisi mayor V.İ. Çigiçyan; polkun kəşfiyyat komandiri polkovnik V.İ. Ayriyan; rota komandiri, baş leytenant O.V. Mirzoxalzarov; kəşfiyyat dəstəsinin komandiri baş leytenant S.V. Xrinxua; tank rotasının komandiri, baş leytenant V.N. Qarmaş; rota komandiri, baş leytenant N.T. Akopyan; rota komandiri, baş leytenant V.İ. Vavilovski; dəstə komandiri, baş leytenant A.B. Lysenko; batareya komandiri, baş leytenant V.A. Azarov; anti-tank batareyasının komandiri, baş leytenant İ.S. Abramov; üçüncü tank rotasının komandiri, leytenant O.V. Balezniy; tank dəstəsinin komandiri, baş leytenant A.V. Smakin; sapyer rotasının komandiri, leytenant S.İ. Raçkovskiy; Kəşfiyyat komandirinin müavini, leytenant L.İ. Bondarev; Radiokimyəvi dəstənin komandiri, leytenant A.İ. Kulov; eləcə də 41 nəfərdən çox aşağı rütbəli erməni hərbi qulluqçuları vardı.
«Hesabatda V. Savelyevin yazdığına görə, xaricdən erməni pilotlar və muzdlular gətirilmişdi. 19 fevral 1992-ci il alınmış vertolyotlar və bu dəstə üzvü olanlar da fevralın 22-də 366-cı motoatıcı alaya daxil edildi.
Xocalını bombalayan helikopterlərin siyahısı və onların heyətləri:
bort № 39: pilot Romb Qalakçıyan — Livan ermənisi, mühəndis;
bort № 40: pilot Razdan Minoyan — Suriya ermənisi, mühəndis;
bort № 29: pilot Zahid əl-Məhəmməd Livan vətəndaşı, Hamas üzvü;
bort № 17: pilot Ararat Saradjyan — İrəvanlı hərbçi;
bort № 45: Pilot Pirimyan Suren — İrəvan polisinin əməkdaşı.
Fevralın 16-dan 24-dək Xocalını bombalayan və 89 raket hücumuyla atəş edən bu helikopterlər idi. General-leytenant Yuriy Qrekovun bəyanatında deyilirdi ki, Xocalı əhalisinə qarşı artileriya qurgusu BM-21 «Qrad» və «Uraqan» silahlarından istifadə olunub.
Foto: Yandırılmış Xocalı: Ruben Маnqasaryan Şəkil 1-2. Şəkil 3. Mülkü əhalini əsir alıb qətlə yetiriblər.
(архив РИА Новости)