ANALİTİKA – Tarixi dönüş nöqtəsi: “Türk dünyasının 2040-cı ilə qədər konsepsiyası”

01/12/21 4:42

Professor Cengiz Tomar İstanbul sammitinin yekununda qəbul edilmiş “Türk dünyasının 2040-cı ilə qədər konsepsiyası”nı şərh edib.

Noyabrın 12-də İstanbulda təşkil olunan Türk Şurasının 8-ci Zirvə toplantısında türk dünyasının birlik və həmrəyliyinin gücləndirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atılıb. Quruluşun adının Türk Dövlətləri Təşkilatı olaraq dəyişdirilməsindən sonra bu addımların ən mühüm ikincisi 2040-cı ilə qədər Türk Dünyası Konsepsiyasının qəbul edilməsi oldu.

Bu barədə “Anadolu” agentliyinə professor Cengiz Tomar İstanbul sammitinin yekununda qəbul edilmiş “Türk dünyasının 2040-cı ilə qədər konsepsiyası”nı şərh edərkən deyib.

Professor hesab edir ki, həyati əhəmiyyət kəsb edən qərarların həyata keçirilməsi üçün yol xəritəsi qəbul edilməlidir və belə olan halda 2040-cı ilə qədər Türk Dünyası Konsepsiyası belə bir yol xəritəsi oldu.

O qeyd edib ki, ölkələr 2040-cı ilə qədər həyatın bütün sahələrini əhatə edən müfəssəl konsepsiyanı həyata keçirə bilsələr, türk dünyasının inteqrasiyasına nail olacaqlar.

Tomarın sözlərinə görə, sözügedən sənəddə türk dünyasının bütün sahələrdə əməkdaşlığı və birliyini təmin edəcək məqamlar var.

“Konsepsiyanın əsas məqsədi türk dövlətlərində firavan cəmiyyətlər yaratmaqdır. Eyni zamanda, bu sənəd iqtisadi və sosial islahatlara dəstək, qanunun aliliyi, inklüziv strukturlar, şəffaflıq, səmərəlilik, gender bərabərliyi, hesabatlılıq və korrupsiyaya qarşı mübarizə kimi səmərəli idarəetmənin müxtəlif sahələrinə diqqət yetirdiyi üçün iqtisadi inteqrasiyadan kənara çıxır. “- professor dedi.

Bu arada mənbə bildirib ki, iqtisadi inteqrasiya konsepsiyanın ən mühüm hissəsidir.

Tomar qeyd edib ki, sənədin regional və qlobal iqtisadi sabitliyi təşviq etmək üçün Şərq, Qərb-Şimal və Cənub ticarət dəhlizlərini birləşdirən güclü regional iqtisadi qrupa üzv dövlətlərə çevrilməsi ilə bağlı bənd Türk Dövlətləri Təşkilatının iqtisadi sfera, bu sahədəki əsas məqsədini əks etdirir..

Professorun fikrincə, zəngin tarixi-mədəni irsə malik türk dövlətlərinin bu potensialının birgə turizm layihələri və İpək Yolu vasitəsilə dəstəklənməsi iqtisadi baxımdan təşkilatın əsas hərəkətverici qüvvələrindən birinə çevrilə bilər. .

Tomar qeyd edib ki, hazırda türk dünyasında problemlərin əksəriyyəti nəqliyyat və gömrük sahələrində müşahidə olunur.

“Mətbuatda təşkilata üzv dövlətlərin nəqliyyat, tranzit və gömrük prosedurları sahəsində qanunvericiliyində və təcrübəsində fərqliliklər səbəbindən problemlərin yaranması ilə bağlı tez-tez xəbərlər yayılır. Məhz bu kontekstdə “2040-cı ilə qədər Türk Dünyası Konsepsiyası” mühüm imkanlar açır. Xüsusilə, Xəzər dənizi üzərindən Şərq-Qərb dəhlizləri vasitəsilə ticarətdə iqtisadi maneələrin aradan qaldırılması nəzərdə tutulur. Üzv dövlətlər tədarük zəncirlərini sərhəd keçidlərində gömrük prosedurlarının sadələşdiriləcəyi və uyğunlaşdırılacağı Türk Dəhlizinə inteqrasiya etməyə çağırır”, – deyə Tomar əlavə edib.