Transqafqaz.com oxucularını Azərbaycan Vətən Müharibəsinin 44 gününün gedişatını izləməyə dəvət edir.
Düz bir il əvvəl, 27 sentyabr 2020-ci ildə Qarabağ Vətən Müharibəsinin son döyüşlərə başladı. Həmin gün Ermənistanın işğalçı qüvvələri Azərbaycan ordusunun mövqelərini və iki ölkənin bütün cəbhəsi və bütün sərhədi boyunca dinc yaşayış məntəqələrini atəşə tutduqdan sonra Bakı torpaqlarını işğalçıdan azad etmək və vətəndaşların təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə genişmiqyaslı əks-hücum əməliyyatına başlamağa qərar verdi.
Müharibənin iyirmi birinci günü, oktyabrın 17-də, Azərbaycan Vətən Müharibəsində Ermənistan ikinci ən böyük cinayətini törətdi – Gəncəyə orta mənzilli raketlərin dördüncü hücumu yaşayış məntəqəsinə düşdü, üçü uşaq olmaqla 13 nəfər həlak oldu, 20 ev, bir məktəbi və bir klinika dağıdıldı. Eyni zamanda Mingəçevir şəhərinə yenidən raketlər atıldı. Azərbaycanda üç həftə ərzində öldürülən mülki şəxslərin ümumi sayı 60 nəfər oldu.
Bakı İrəvanın azərbaycanlı mülki əhaliyə qarşı terror siyasətindən istifadə etdiyini vurğuladı. Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi bu terror aktının insanlığa qarşı cinayət olduğuna diqqət çəkdi. Diplomatik korpus nümayəndələrinin və hərbi attaşelərin terror hücumlarından zərər çəkmiş Gəncəyə səfər edəcəyi açıqlandı. Gəncə şəhərinin rus sakini erməni millətçilərinin vandalizminə son qoymağa çağırdı.
Səhər saatlarında Füzuli şəhəri və rayonun Qoçəhmədli kəndi, Çimən kəndi, Cuvarlı kəndi, Pirəhmədli kəndi, Musabəyli kəndi, İşıqlı kəndi, Dədəli kəndi işğalçılardan azad edilib. Bununla əlaqədar Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev xalqa müraciət edib.
Beləliklə Qırmızı Bazar qəsəbəsinə gedən şosse yolunun önü açıldı. Azərbaycan Respublikasının Müdafiə Nazirliyi bütövlükdə cəbhədə gedən irəliləyiş və erməni işğalçı qüvvələrinin cəbhə bölgəsindəki yaşayış məntəqələrini atəşə tutmasının davam etməsi barədə məlumat verdi . Arazbar kəndində bir mülki şəxs yaralanıb.
Azərbaycan Ordusunun:
- Erməni S-300 kompleksinin;
- Ermənistan ordusu Silahlı Qüvvələrinin ağır texnikasının;
- Döyüş bölgəsindəki işğalçı qrupların;
- Cəbhədə işğal mövqelərinin;
- Habelə silah-sursat anbarlarına məhv etməsinin video sənədləri təqdim edildi.
Təxminən səhər saat 10:00 radələrində Ermənistanın işğalçı qüvvələrinin SU-25 qırıcı-bombardımançı təyyarəsi vuruldu. Günortadan sonra isə Tovuz rayonu sərhədi boyunca erməni qoşunlarının buraxdığı pilotsuz uçan aparat məhv edildi.
Ermənistan silahlı qüvvələri gecə saat 01 radələrində Gəncə şəhərinin mərkəzi hissələrini raket atəşinə tutub.
Saat 14:00-dan sonra Gəncədəki gecə terror hücumunun nəticələri haqqında tam məlumat dərc olundu. Baş Prokurorluğun məlumatına görə, bu xain hücum nəticəsində 13 nəfər həlak olub, 48 nəfər xəsarət alıb. Həmçinin çoxsaylı mülki infrastruktur obyektlərinə, nəqliyyat vasitələrinə külli miqdarda ziyan dəyib.
Gürcüstana gedən elektrik xəttinin zədələndiyi məlum oldu. Moskvada terror aktı nəticəsində həlak olanların xatirəsinə aksiya keçirilib. Avropa İttifaqı Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin hücumları nəticəsində mülki şəxslərin ölümünə görə təəssüfləndiyini bildirib. İngiltərənin Azərbaycandakı səfiri Gəncədəki terror aktının təkrarlanmaması lazım olduğunu bildirib.
Bakı ATƏT Minsk qrupunun səmərəsiz işlədiyini vurğuladı. Qazaxıstan Azərbaycana dəstəyini bildirdi .
Axşam cəbhənin Cəbrayıl-Füzuli bölməsində işğalçıların:
- “Tor” hava hücumundan müdafiə sisteminin;
- Bir neçə “Qrad”-nın və S-125 hava hücumundan müdafiə raket sisteminin Ağdərə-Ağdamda məhv edildiyi məlum oldu.
İşğalçılar arasında 1992-ci ildə Xocalıda azərbaycanlılara qarşı törədilmiş qırğınların iştirakçısı ləğv edild.
Cəbhənin müxtəlif istiqamətlərində düşmənin xeyli sayda canlı qüvvəsi və hərbi texnikası bölmələrimiz tərəfindən məhv edilib.
Düşmənin yanacaq-sürtkü materialları və döyüş sursatı anbarları Azərbaycan Ordusunun aviasiya zərbələri ilə darmadağın edilib.
Ermənistan silahlı qüvvələrinə məxsus üç ədəd “Tor-M2KM” və bir “S-125” zenit-raket kompleksi, 1 ədəd BM-21 “Qrad” yaylım atəşli reaktiv sistemi Azərbaycan Ordusunun bölmələrinin dəqiq zərbələri ilə sıradan çıxarılıb.
Ermənistan silahlı qüvvələrinin yaşayış məntəqələrimizi ağır artilleriya qurğularından və raket sistemlərindən atəşə tutması nəticəsində sentyabrın 27-dən oktyabrın 17-si saat 12:00-dək 60 mülki şəxs həlak olub, 270 nəfər xəsarət alıb, 1704 ev, 90 çoxmənzilli yaşayış binası və 327 mülki obyekt yararsız vəziyyətə düşüb. Bu barədə Baş Prokurorluq məlumat yayıb.
Təxminən saat 21:00-da Rusiya Xarici İşlər naziri azərbaycanlı və erməni həmkarları ilə telefon danışıqları aparıb. Bir saat sonra, 23:00-da yeni barışığın başlayacağı açıqlandı.
Azərbaycan Ordusunun həyata keçirdiyi əməliyyatlar nəticəsində cəbhənin müxtəlif istiqamətlərində düşmənin xeyli sayda canlı qüvvəsi, 7 ədəd T-72 tankı, 2 ədəd BM-21 “Qrad” YARS qurğusu, 8 ədəd D-30 və 1 ədəd D-20 haubitsa topları, döyüş sursatı ilə yüklənmiş 10 ədəd yük maşını və 7 ədəd digər avtomobil texnikası məhv edilib. Ermənistan silahlı qüvvələrinin 5-ci dağatıcı alayının 1-ci taboru xeyli itki verərək mövqelərini atıb və geri çəkilib. Həmçinin Ermənistan silahlı qüvvələrinin 1-ci motoatıcı alayının müdafiə zolağında ehtiyatdan çağırılmış 300 nəfərədək hərbi qulluqçu döyüş mövqelərini özbaşına tərk edib.
Beləliklə, müharibənin iyirmi birinci günü Füzuli şəhəri nəhayət işğalçılardan azad edildi, Qırmızı Bazara gedən yola çıxış açıldı və bu yolla Ağdam rayonunu keçərək Xankəndi və Şuşaya hücum etmək mümkün oldu. İşğalçılar Gəncə və Mingəçevirə orta mənzilli raketlərin növbəti dəfə atılması ilə cavab verdilər, bu dəfə raketlər 13 nəfərin həlak olduğu yaşayış sahəsinə düşdü. Axşam Rusiyanın vasitəçiliyi ilə təcili olaraq yeni barışıq razılaşdırıldı.
Vahidov Qurban. Araşdırmaçı – analitik