44 günlük müharibədən sonra erməni böyük diplomatiyasının telefonla bağlı heç bir uğuru olmadı. Xatırlayırıq ki, işğalçı ermənistan Baş Naziri Nikol Paşinyanın qızğın Vətən müharibəsi dövründə aktiv “telefon fəaliyyəti”, bir sıra politoloqların gülünc mənbəyinə çevrimişdi.
Bu səbəbdən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Ermənistanın Baş Nazirinə “Nikol Telefonian” ləqəbi damğasını vurdu. 9 oktyabr 2020 -ci il tarixli müraciətində: “Niyə dünya liderlərini zəng edib bezdirirsiniz, əsəbiləşdirirsiniz? Hələ kimə zəng etməmisən? Daha çox şaman çağırmağı məsləhət görürəm. Xahiş edin şamanlarda sizə kömək etsinlər. Ya da uzaq bir adadakı qəbilə liderini çağırın, bəlkə onlar işğalçı erməniləri xilas edər” dedi.
İndi isə Ermənistanın yeni təyin olunmuş Xarici İşlər Naziri Ararat Mirzoyanın “telefon rüsvayçılığı”. Mövzusu gündəmdədir. Məntiqlə, ilk təzələnmiş Xarici İşlər Naziri rusiyalı həmkarı Sergey Lavrovla danışmalıydı.
Üstəlik, Mirzoyan Xarici İşlər Naziri postunu məhz Nikol Paşinyan, Moskvanın etiraz etdiyi Soros naziri Armen Qriqoryanın təyin edilməsini bacarmadığı üçün aldı.
Lavrovla söhbət baş tutdu – ancaq başqa söhbətdən bir neçə saat sonra. Nazirliyin rəhbəri vəzifəsinə başlayan kimi, bu mövzuda özünü “Dağlıq Qarabağın Xarici İşlər Naziri” adlandıran David Babayanla telefon danışığı oldu. Üstəlik, bu, “təbriklər” protokolu deyil, tam miqyaslı “danışıqlar” idi.
Burada artıq düşünmək üçün motivasiyalı bir məlumat silsiləsi var. Mirzoyan Xankəndinə şəxsən səfər etməyib, telefonla danışmağa üstünlük verib. Bununlada istər -istəməz Ermənistan üçün çox xoş olmayan həqiqətləri ortaya qoymuş oldu. Azərbaycan tərəfinin sərt və ictimai etirazlarından sonra Xankəndinə İrəvan rəsmiləri əvvəlki kimi “sərbəst” səfər edə bilmirlər.
Sosial şəbəkələrdə artıq yeni bir gülüş dalğası yaratmışdır. “İki nazir” hansı statusda və formatda danışdı? Ermənistanın “Dağlıq Qarabağ hökuməti” ilə iki nazirin belə söhbətlər aparması üçün diplomatik əlaqələri varmı?
Yumor əlbəttə ki, yaxşıdır, ancaq əslində burada hər şey daha ciddidir. Çünki, Ararat Mirzoyanın “telefon oyunları” Ermənistanın Qarabağı Azərbaycandan ayırmaq planlarından əl çəkmədiyini göstərir. Doğrudur, bunu hansı “sous” altında edəcəkləri qərarını hələ verə bilməyiblər. Həqiqətən dünya birliyi Qarabağı Azərbaycan ərazisinin bir hissəsi hesab edib və hesab edir. Bəs İrəvanda bu həqiqəti necə anlayırlar? Bu, Ermənistanın “marazmıdırdı”?
Qarabağ – İrəvan baxımından “müstəqil dövlətdir”, amma bu “müstəqil dövləti” tanımaq və diplomatik münasibətləri qurmaq da qorxuncdur. Dünya birliyi bu erməni həyasızlığını “udmayacaq”. “DQR” müəyyən sərhədlər daxilində tanınması lazım olacaq ki, bu da Azərbaycana ərazi iddialarının miqyasının açılması deməkdir. İrəvan biabırcasına uduzulmuş müharibədən sonra belə Azərbaycan torpaqlarına olan iddialara son qoymağa hazır deyil.
Bu o deməkdir ki, Ararat Mirzoyan telefon danışığı ilə Qarabağla bağlı hələ dəqiq və strukturlu mövqe formalaşdırmamış erməni diplomatiyasının nüfuzunu sona çatdırdı.
Onun hazırkı “telefon oyunları” yeni bir güc ssenarisinin risklərinin artmasına zəmin yaradır.
Mövcud şəraitdə David Babayan Ararat Mirzoyanla Xankəndində Antiterror Əməliyyatı başlayanda İrəvana qaçma planını müzakirə etsəydi daha məqsədəuyğun olardı.
Vahidov Qurban. Araşdırmaçı – analitik