Qələndər Muxtarlı: Kolleclərin real statusu və “nəzdində” anlayışı…

07/09/25 10:23

Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyi bu gün Kolleclərə yeni təyinatlar təqdim  edibldir. UNEC nəzdində Qida Sənaye Kollecinə də yeni direktor müavinini təyin ediblər.

Amma diqqətimi bir neçə məqamlar cəlb etdi.

-Əcaba Agentliyin əməkdaşları Kollektivlərə bu cür təyinatları təqdim edəndə hamının, müəllmlərin iştiraknı niyə təmin etmirlər.? Bəyəm bu yeni təyinatlar 4-5 nəfər kollektiv üzvü ilə işləyəcəkər.? Məsələn Pedaqoji Şuranın bir toplantısını çağırıb namizədlərini  orada təqdim etsələr daha sanballı və qanuni, olazmı?

– Niyə bu təqdimatlarda İqtisad Universitetinin rəhbərliyindən kimsə iştirak etmir?

-Əyər belədirsə onda Kollecləri real idarəçilik statuslarına uyğun olaraq təqdim etmək daha doğru olmazmı?

Məsələn:- Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyi nəzdində Qida Sənaye Kolleci, Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyi nəzdində Sosial İqtisadi Kollec və.s Ağlı başında olan adam xüsusən müəllim ən azı başa düşə bilir ki, bu gün Kolleclər “nəzdində” adından başqa heç bir real məzmun kəsb etmir. Həm də anlayırlar ki, Kolleclər Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyi üçüncü İştah dişinin “molyar dişin , Dens molaris tertius” yanında yerləşir. Yəni….

Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bir təhsil müəssisəsinə rəhbər və ya müavin  təyinatı aparılırsa, bu yalnız 4-5 nəfərlik qapalı bir heyət qarşısında deyil, bütöv kollektivin, xüsusilə də Pedaqoji Şuranın iştirakı ilə baş tutmalıdır. Bu həm:

Hüquqi baxımdan şəffaflığı təmin edər, yeni təyinatın legitimliyini artırar, Kollektivə hörmətin göstəricisi olar,  Həm də yeni rəhbərlə əməkdaşlığın daha sağlam başlanmasına zəmin yaradardı.

Bu cür təqdimatlar ictimaiyyətə açıq, heç olmasa Pedaqoji Şura çərçivəsində keçirilsə, suallar verilə, baxışlar açıqlana və ortaq məqsədlər müəyyən edilə bilər.

  1. Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət agentliyinin kadr təqdimatlarında UNEC rəhbərliyinin iştirak etməməsi?

Sosial İqtisadi Kolleci, Maliyyə iqtisad, Qida Sənaye Kolleci, UNEC-in nəzdində fəaliyyət göstərirsə, universitet rəhbərliyinin bu cür mühüm təyinatlarda iştirak etməməsi doğrudan da düşündürücü deyilmi?

Sual yaranır:  Bəlkə “nəzdlində” formal xarakter daşıyır?

Yoxsa UNEC bu kollecin idarəçiliyindən faktiki olaraq uzaqlaşdırılıb? Əgər UNEC rəhbərliyi təyinatlardan xəbərsizdirsə niyə bu kolleclər Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyinin “nəzdində” olmasın?

  1. Kolleclərin real statusu və “nəzdində” anlayışı:

– Hazırkı sistemdə bir çox kollec formal olaraq universitetlərin “nəzdində” olsa da, bu nəzdində ad üzərindədir, real idarəçilik səlahiyyətlərini isə Agentliyik öz əlində cəmləşdirib. Amma dünya tamam ayrı istiqamətdə təhsil siyasəti həyata keçirir.Dünya təhsil sahəsinin maliyyələşdirilməsində “şəffaflıq və effektivlik” prinsiplərini, özəl sektorun və ictimai qurumların “təhsildə iştirak mexanizmlərinin Konstitusion səviyyədə tanınması”, “Avtonom təhsil müəssisələri”– bürokratiyadan azad, hesabatlı və səmərəli idarəetmə modellərini təkmilləşdirir. Biz talamağı, gəlir yerlərinin formaları onlara nəzarət uğurunda əməlli başlı qlobal savaş açırıq. Kollec müəlliminə verdiyiniz maaş onun başını aldatmaqdan başqa bir şey deyil. Kollecin xadiməsi ilə müəllimi 90 manat fərq ayırır.Az qala onu da verməmək üçün müəllimin başına min oynlar açılıbdır. Əsas odur ki məqsədlərinə çatıblar. Azərbaycan təhsilinin yerini yurdunu bilən yoxdur.

Bu, kolleclərin sistemdəki “əlaqəli, amma əhəmiyyətsiz” mövqeyinə işarədir. Əgər bu “nəzdində” anlayışı yalnız ad üçündürsə, daha doğru və şəffaf olar ki, kolleclər ayrıca bir struktur kimi Agentliyin tabeçiliyində tanıdılsın və bu da hüquqi sənədlərdə, təqdimatlarda və ictimaiyyətə açıqlamada əks olunsun. Məsələn: “Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyinin “nəzdində” Qida Sənaye Kolleci”, Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyinin “nəzdində” Sosial İqtisadi Kolleci və.s. Agentliyin də təyin etdiyi kadroların törətdikləri əməllərə görə məsuliyyəti özləri daşısın.

Sosial İqtisad Kolleci demişkən yadıma Şəhriyar Laçınov düşdü. Adamın üçüncü iştah dişi, “(dens molaris tertius) necə itilənmişdisə Agentlik tərəfindən təyin olunandan cəmi 13 gün sonra özünə kollecin büdcəsindən 5 min manata yaxın mukafat yazmışdı. İyul ayından bu minvalla davam edən İkili diplomlu, 3-cü “Yüksəliş” müsabiqəsinin finalçısı, 4-lü Elm və Təhsil Nazirliyinin Kadrların peşəkar inkişafı sektorunun müdiri, və.s vəzifəsindən Sosial İqtisadi Kollecinə “parktik menecerlik” üçün direktor təyinatı alan adamı Pedaqoji Şuranın dekabr iclasında zorla saxlaya bildik. Hər ay 5000 manat mükafat yaza yaza dayanmadan gedirdi.

Mənim bu yazım tənqidi görünsədə, həm də konstruktiv baxışdır. Əgər təhsil idarəçiliyində həqiqətən şəffaflıq, kollegiallıq və legitimlik prinsipinə önəm verilirsə, bu dediklərimizə nəzər salın.

– Təyinatlar şəffaf və kollektivi əhatə edən formada aparılmalıdır,

“Nəzdində” formal deyil, funksional anlam daşımalıdır, Kolleclərin hüquqi statusu cəmiyyətə aydın və dürüst şəkildə təqdim olunmalıdır. Məsələlər bununla bitmir, hələ

Ardı var …

 

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir