REDAKSİYADAN: Rusiyanın «Ъ» saytına müsahibə verən bir erməni girovunun dediklərini az ixtisarlarla diqqətinizə çatdırırıq. Buradakı maraqlı məqamlar, Bakıdakı erməni dillilərin erməniyə sevgisi diqqətimi çəkdi və bir də ermənilərin bu adamlarla sıx əlaqədə olması müsahibədən aydın görünür…
Dağlıq Qarabağda yaşayan rusiyalı erməni girovu başına gələnləri “Kommersant”a danışıb
“Kommersant”ın müxbiri Kirill Krivoşeyev nadir əsirlərdən biri — Azərbaycan qoşunlarının hücumu zamanı Şuşanın son mülki sakinlərindən olan, Rusiya vətəndaşı Artur Qazaryanla görüşüb. Girovluqda o, zirzəmidə ayaqları bağlı yaşamağa, Bakıda erməni kilsəsinə baş çəkməyə və koronavirusa yoluxmağa müvəffəq olub, sonra da başqaları kimi İrəvana yox, Moskvaya uçub.
— Müharibənin başladığını necə bildiniz?
— Artilleriya zərbələri eşidilirdi. Təpələrdə tüstü gördüm. Əvvəlcə kimin atəş açdığını başa düşmədim, amma sonra hər şey aydın oldu. Mən şəhadət verə bilərəm ki, Ermənistan tərəfinin hücuma təhrik etdiyi barədə deyilənlərin hamısı həqiqətə uyğun deyil(?).
Hələ müharibədən əvvəl Şuşada az adam var idi — Vikipediyaya görə, 4 min nəfər. Müharibənin başlaması ilə şəhər boşalmağa başladı. Bir neçə dəfə yoldan keçən maşınlarla Stepanakertə getmişdim: qohumlar, yaxın adamlar var idi — sadəcə olaraq, bura mənim doğma şəhərim olduğu üçün (Qazaryan əslən Xankəndi ermənisidir və uzun illər Rusiyada yaşayıb -red). Amma Stepanakertə qayıtmaq gülməli idi — Şuşa daha təhlükəsiz yer kimi görünürdü.
Oktyabr ayında katolikos II Qaregin gecə saat 12-də ibadət etməyi və zəngi çalmağı əmr etdi. Bütün bu dua mərasimlərində iştirak etməyə çalışdım.
Şəhərdə iki-üç mağaza var idi, məktəbdə paylama məntəqəsi qurulmuşdu. Kollec, təbii ki, müharibənin ilk günündən işləmirdi.
Noyabrın 1-ə yaxın küçəyə çıxmaq demək olar ki, mümkün deyildi — pulemyotlardan aramsız atəş açılırdı. Mən erməni və Azərbaycan avtomatlarını səsindən ayırd edə bilirdim, onların tezliyi və səsləri fərqlidir.
— Şuşalılar vəziyyətin dönməz şəkildə dəyişdiyini hiss edirdilər, yoxsa gedib, sonra geri qayıda biləcəklərini düşünürdülər?
— Görünür, hiss ediblər. Əsas gedişin nə vaxt olduğunu deyə bilmərəm. Oktyabrın axırında bələdiyyə sədrinin yanına gedib çıxılmaz vəziyyəti danışdım. İrəvana getməyimin ən yaxşısı olduğunu dedi və maşın göndərəcəyinə söz verdi. Amma nə vaxt demədi: bəlkə iki saatdan sonra, bəlkə də sabah. Beş gün çamadanlarımın üstündə oturdum, amma ona zəng etmək mümkün deyildi — müdafiə ilə məşğul olacağını söyləmişdi. Həm də noyabrın 5-də isə küçəyə düşən mərmi kabelləri qoparmışdı. Sonra oğluma dedim ki, telefonun şarjı tükənir və bəlkə də bu, son söhbətimizdir. Almaniyada yaşayan qızımla da danışdım.
Azadlığa çıxandan sonra öyrəndim ki, Alyoşa Stepanakertə (Xankəndə) köçmüş Şuşanın meri ilə danışıb və o, maşınların olmadığını deyib. Sonra ağır günlər başladı, yolları, körpüləri vurudular.
Noyabrın 7-də səhər hazır idim, bütün əşyalarımı yığmışdım. Və sonra güclü bir zərbə hiss etdim — məlum oldu ki, mərmi mənim evimə dəyib.
Bütün son həftələrdə olduğu kimi zirzəmidə idim. Daha bir partlayış oldu, kiçik bir pəncərədən torpaq parçası uçdu və başımın yuxarı hissəsini kəsdi. Ola bilsin ki, bu mərmi qırıqları deyi, çınqıllar olub. Qan axmağa başladı, amma dayandı — bir dəsmal tapdım, başıma qoydum və belə getməyə qərar verdim. Hazır iki çantam var idi: rus və erməni dillərində İncil, dua kitabları, ikonalar, noutbuk, iş dəftəri, sənədlər.
Yolda əvvəllər mənə əsəbiləşən qonşuya rast gəldim. Bir gün əvvəl axmaq bir sualla yanına getdim: sizin də işığınız yoxdur? O isə mənə kobud şəkildə cavab verdi: “Görmürsən ki, bütün naqillər qopub?”. Amma məni başı qanlı görəndə qəzəbi keçdi. O, mənə rəğbət bəslədi, mən də ona ən xoş arzularımı bildirdim.
Mən Rəbbdən bir şey istədim — əgər mənə bir şey dəysə, icazə verin, məbədə gedim. Ora çatdım! Məbəd boş idi, küncdə, Müqəddəs Faddeyin təsviri altında dayandım və gözləməyə qərar verdim. İşlərin pis olduğu aydın idi.
Kilsənin yaxınlığında məktəb var idi və mən məktəbin pəncərələrindən pianonun səslərini eşitdim. Bağçadan yadımda qalan bir mahnını ifa edirdilər — «Cücələrim» (azərbaycanca «mənim cücələrim», «Nu Poqadi!», Qurdun toyuq hininə girdiyi yer — olan bölümdə işlədilən uşaq mahnısı — «Kommersant»). Başa düşdüm ki, bunlar Azərbaycan əsgərləridir — bəziləri oynamağı bilirdi. Bundan belə nəticəyə gəldim: müdafiəni yardılar və artıq mövqe tutmuşlar — əks halda pianoda ifa etmək üçün məktəb sinfinə getməzdilər.
Baxmadım, amma azərbaycanca danışıq eşitdim. Tezliklə məbədin qapısından içəri böyük bir zabit olan kök bir nəfər girdi.
Əvvəlcə fikir vermədim — küncdə dayanmışdım. O, məbədi gəzdi, qurbangahı nəzərdən keçirdi və aşağı düşəndə məni gördü. Sonra onun tabeliyində olanlar silahlarla, kameralarla yaxınlaşdılar. Zabit mənimlə danışdı, mən də dedim ki, “mən müəlliməm. Azərbaycan dilini bilmirəm, bir neçə kəlmə bilirəm. Həm də dedim ki, mən ruhaniyəm.
— İlk görüş təması necə yarandı? Onu görəndə qorxdunmu? Bəs o?
— Yox, bir növ mülayim adam idi. Kiminsə gəlməsinə hazır idim. O, kilsəni gəzib pəncərələrə baxdı, mən də durub dua etdim.
— Sonuncu dəfə erməni əsgərini nə vaxt görmüsünüz?
— Mən erməni əsgərlərini belə görə bilmədim — onları görmək üçün mövqelərə getmək lazım idi. Hələ oktyabr ayında Xankəndidə, küçədə, məktəb yoldaşımın oğlu ilə görüşmüşdüm, bir müddət evə getməyə icazə verdilər. O, mənə “Artur dayı” deyə müraciət etdi, amma mən onu dərhal tanımadım – o, az vaxtda çox qocalmışdı. Ondan cəbhədə vəziyyətin necə olduğunu soruşdum. O isə dedi ki, Azərbaycan əsgərləri çoxdur: “Gəlirlər, gəlirlər…”
— Mən bunu nəzərdə tuturam. Sizə elə gəlmirdi ki, erməni əsgərləri Şuşanı kifayət qədər müdafiə etməyib, sadəcə olaraq çıxıb gediblər?
— Bu konseptual sualdır. Oktyabrın sonunda Dağlıq Qarabağın «prezidenti» (Arayik Arutyunyan – “Kommersant”) Şuşaya gəldi. Gələ bilən hər kəsi köməyə çağırdı. Bu məni ruhdan saldı: insan istəsə belə — ora necə gələ bilərdi ki? Sonra anladım ki, vəziyyət kritikdir. Amma şəhərin müdafiəçilərinin sona qədər şəhəri müdafiə etməsinə məndə heç bir şübhə yoxdur.
— Kilsədəki görüşdən sonra nə baş verdiyini deyin?
— Məni məntəqəyə apardılar. Bu yaxınlarda döyüşlərdən gəlmiş zabit və əsgərlərlə görüş keçirildi. Məni ağır suallar gözləyirdi… Birtəhər cavab verdim.
Mənə dedilər ki, Bakıya aparılacaqlar, amma mən “xüsusi zabiti” (xüsusi xidmətin nümayəndəsi – “Kommersant”) gözləməli oldum. Bundan əvvəl məni zirzəmidə — əsgərlərin yaşadığı yerdə saxlayırdılar.
Məndən başqa Şuşadan başqa bir məhbus da var idi — Arsen Arustamyan. İndi o, artıq Ermənistana qayıdıb. Bir gün sonra başqa bir qoca kişini də gətirdilər.
— 1992-ci il Xocalı qətliamının iştirakçısı sayılan Şuşa sakini, azərbaycanlılar tərəfindən də əsir götürülən və mühakimə olunacaq Conik Tevosyanın taleyindən xəbəriniz varmı?
— Bu qoca Conik Tevosyan idi. Onun 83 yaşı var, onu xatırlayıram. Sumqayıtlıdır, azərbaycanca danışır. Hətta Sumqayıtdan olan zabitlərdən biri ilə ortaq xatirələri də var idi.
— Ondan heç soruşmadınız ki, ittiham olunduğu faktlar doğrudurmu?
— Onunla nəyisə müzakirə etmək ağlına gəlməzdi — eşitmə qabiliyyəti zəifdir, zəif insandır. Onun üçün rus dilindən erməni dilinə nəsə tərcümə etməli oldum.
— Nə qədər Şuşada qaldınız?
— Ayın 10-da xüsusi zabit gəldi və bizi çıxardılar. Əsgərlər həmin an prezident (Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev — “Kommersant”) Əliyevin müraciətini dinləyirdilər. Dəhşətli “kapitulyasiya” sözü səsləndi. Kontekstdən nə baş verdiyini anladım …
— Bəs siz nə yeyirdiniz?
— Əsgərlər peçenye təklif edirdilər, özləri nə yesələr verirdilər. Amma mən çəkindim — onları incitməmək üçün yarım peçenye yedim. Təbii səbəblərə görə — tualet işi çətin idi. Gərək kimdənsə xahiş edəsən … Əsgərlər imtina etmədilər, amma xoşagəlməz bir şey var — hər saat bunuistəyə bilməzsən. Buna görə də bədəni çox yükləməməyə çalışdım.
“Onlar tələb etdilər ki, onlardan sonra «Qarabağ Azərbaycandır!» sözlərini təkrar edim, təkrar etmədim”…
— Yəni, sizi əsgərlərlə saxlayırdılar, amma daim qollarınız bağlı idi?
— Belə sayılır. Mən neqativ məlumat ötürməmək barədə Serafim Sarovskidən göstəriş aldım. Mənə az-çox hörmətlə yanaşırdılar — bununla məhdudlaşacağıq. Amma müxtəlif əsgərlər yanımıza gəldi, mənə maraqla vəhşi bir şeyə baxan kimi baxırdılar.
Amma ən çətin məqam ondan ibarət idi ki, əvvəldən də, onlardan sonra da «Qarabağı Azərbaycandır!» sözlərini təkrarlamağı tələb etsələr də təkrar etmədim, mövqeyimi müdafiə etməyi bacardım.
Dedim: “Qarabağ Allahındır”. Bütün torpaqlar Allaha məxsusdur — mənim mövqeyim budur. Ağlıma gələn digər ölkələri sadaladım: “Və Kanada, Fransa, Rusiya, Ermənistan, Azərbaycan və Qazaxıstan da Allahındır”. Onlar bunu çox gözəl başa düşürlər, çünki Quranda da bu var.
Təəccübləndilər: “Sadə bir söz deməlisən, sən də Kanadadan, Fransadan danışırsan…”
Və bu məntiqi davam etdirdim ki, bütün torpaqlar Tanrının torpaqlarıdır, indi də Tanrı Qarabağı Azərbaycana vermək istəyir. Mənə bunu deməyi qadağan edə bilməzdilər, çünki bu, Allaha qarşı çıxmaq deməkdir. Bu mənim təhlükəsizlik addımım idi. Bu fikir bir polkovnik-leytenantın çox xoşuna gəldi: “Görün, necə maraqlıdır, Allah tarazlığı necə yaradır”…
— Sizi oradan hara apardılar?
— Aparmazdan əvvəl daha bir epizod var. Bizi meydana apardılar, orada çoxlu əsgər və zabitlər var idi. Mənə bəzi «dərslər» verdilər.
— «Dərs verdilər?» — məsələni belə qoyursunuz?
— Bunda müəyyən mistik və fəlsəfi cəhət var. Girovlarla həmişə qeyri-sağlam davranırlar. Hər birimiz bir xalqın nümayəndəsiyik, dini seçimimiz var. Mənə dedilər: “Deməli, sən müəllimsən? Bunumu öyrədirsən? Niyə belə öyrətdin? Bu nəyə lazım idi?”
Tüpürməkmi lazımdır? Vurmaqmı lazımdır? Yaxşı, bunlar, öz növbəsində ədalətlidirlər. Şuşada doğrudan da məndə düşmənə olan xristian sevgisi sınanmağa başladı, Bakıda isə inkişaf etdi.
Sizi vura bilərlər, amma bu işgəncə deyil — bu başqa şeydir. Nifrəti özlərindən uzaqlaşdırırlar. Axı mənim qohumlarım onların yoldaşlarını öldürüblər.
— Günah kimdədir?
— Uşaqlıqda anam çox sərt qadın olub. Biz azərbaycanlılara türk deyirdik, o da dodağıma yüngülcə vurardı və deyərdi: «Belə demə, bu söz onlara təhqirdir». Məni azərbaycanlılara hörmət ruhunda tərbiyə ediblər. Amma mən özümdə nəsə tapdım. Baxmayaraq ki, belə epizodlar daha çox ola bilər. Axı biz Allah qarşısında təkcə sözlərə və əməllərə görə deyil, həm də düşüncələrə görə cavabdehik.
1973-cü ildə mən Moskvada yataqxanada yaşayırdım və yuxarı kurs tələbələri ilə bir otaqda qalırdım. Yadımdadır, hərə öz çarpayısında uzanmışdı, sonra sadə bir rus oğlanı söhbətə başladı ki, Azərbaycan Ermənistandan daha mütərəqqidir. Mən “komandamı” müdafiə edərək etiraz etməyə başladım. Mən özümə vulqar ifadə işlətməyə icazə verdim — onu təkrarlamayacağam, amma bundan belə nəticə çıxırdı ki, iddia edirəm ki, Ermənistan xeyli yüksəkdədir. Bu hadisə, çoxdan olub, 17 yaşım var idi — amma bu, mənim Allah qarşısında qəlbimin saflığından idi… Mən inanclı bir adamam.
— Bəs indi, günahlarınızı, bu münasibətə görə etiraf etdinizmi?
— Hə… Bayaq dedim ki, özümü təmizləmək istəyirəm. Elə indi də mən sizə etiraf edirəm.
— Bəs Şuşadan sizi hara apardılar?
— Məni hansısa başqa bir şəhərə apardılar, bilmirəm hansı şəhərə. Füzulidən sonra təxminən bir saat, saat yarım yol getdik. Bu şəhərdə iki pasportumu, telefonumu, fləşkartımı, dua kitabçamı, pencəyimin ciblərində olanı aldılar. Ertəsi gün bizi Şamaxıya apardılar. Noyabrın 13-dən isə artıq Bakıda olmuşam.
— Əsirlikdə olsanız da, pasportlarınız var idimi?
— Bəli, gərək düzünü deyəsən: əsgərlər onları alıb baxıb həmişə geri qaytarırdılar. Sonra alıb apardılar, bu qədər. Sonradan sənədlərimin harada olduğunu soruşdum, bəlkə də, şöbələr fərqli olduğu üçün itib dedilər. Yaxşı ki, Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi mənə qayıdış şəhadətnaməsi verdi. Buna görə onlara minnətdaram. İndi müvəqqəti sertifikatım var və tezliklə yeni Rusiya pasportu alacağam.
— Ermənistan pasportunuzu bərpa edəcəksiniz?
— Bununla bağlı mən Ermənistan səfirliyinə baş çəkməyə hazırlaşıram.
— İnsanların sizinlə yüksək səviyyədə maraqlandığını başa düşdünüzmü?
— Mənə baş çəkmək üçün iki-üç dəfə səlahiyyətli orqanların iki işçisi gəldi — hardan olduqlarını bildirmədilər. Biri ermənicə danışırdı — dedi ki, nənəsi ermənidir. O, oğlumun mənimlə maraqlandığını dedi və durmadan soruşurdu ki, oğlun nə işləyir, mənim Azərbaycanda hansı əlaqələrim var. Görünür, onlara güclü təzyiq edirdilər.
Mən başa düşdüyüm kimi, o, yəqin Qarabağda hansısa vəzifəyə təyin olunub, ona dəstək olan adamlar lazımdır. Hüquqi söhbət də oldu — mənim Ermənistandan Qarabağa daxil olduğum üçün mühakimə oluna biləcəyim, miqrasiya qanunvericiliyini pozduğum barədə.
— Eləcə də, ümumiyyətlə, Qarabağda olan istənilən erməni məsuliyyət daşıyır.
— Çətinlik var, mən stepanakertliyəm. Məni cinayətkar hesab edirsənsə, deməli, hamı cinayətkardır. Hər şey qanunun bir hərfinə də uyğun gəlmir, hüquq-mühafizə təcrübəsi də var.
Başa düşdüm ki, Şuşaya onlar xüsusi həssaslıqla yanaşırlar. Bu şəhər onlar üçün müqəddəsdir. Mən də daxil olmaqla, orada hər hansı bir xarici daxilolma küfrdür. Amma təsadüfən ora çatmışamsa, o zaman günah aradan qaldırılır.
Mənimlə saxlandığım müəssisənin rəhbəri də danışdı. O, Zəngəlandan (Müharibə zamanı Azərbaycan şəhərə nəzarəti bərpa edib. – “Kommersant”) olduğunu dedi, orada məscidi murdarlayıblar.
— Kənardan, məsələn, Qırmızı Xaç Cəmiyyətindən biri sizinlə təmasa ilk dəfə nə vaxt keçdi?
— Bu barədə gündəliyimə qeyd etmişəm: “Allaha şükürlər olsun ki, oğlum məni Cənubi Qafqazda baş verən fəlakətli proseslərin gedişində əsirlikdə olan Qırmızı Xaç vasitəsi ilə tapdı. Noyabrın 21-i axşam saatlarında Kanada və Qırğızıstandan olan iki sevimli qadın Bakı yaxınlığındakı xüsusi bir müəssisədən telefonla bizimlə əlaqə qurmağa müvəffəq oldu. Canlı bağlantı yaradıldı».
Bu xüsusi müəssisədə mənim dörd məhbus yoldaşım var idi — həm də başqa cür əsir düşmüş ermənilər də. Bir-birimizin məlumatlarını əzbərləyirdik ki, kimsə əvvəllər azadlığa buraxılıbsa, başqaları haqqında danışaq. Qırmızı Xaç kamera yoldaşlarımın yanına gəlmədi, amma mən onlara dörd ad verəndə biri sevindirici reaksiyaya səbəb oldu. Mənə dedilər ki, bu şəxsin qohumları da onlarla əlaqə saxlayıb.
Rusiya sülhməramlıları ilə də görüşüm olub. Onlar doğma insanlar kimi idilər. Onlar da dedilər ki, oğlum məni axtarır…
«Bir sualıma cavab axtarırdım: bəlkə erməni və türk xalqları lənətlənib?»
— Bilirəm, sizi formal olaraq buraxıblar, hətta Bakını gəzməyə icazə veriblər. Azərbaycanın RealTV kanalı Fəvvarələr meydanında erməni kilsəsini necə ziyarət etdiyiniz barədə reportaj hazırlayıb. Bu necə oldu?
— Noyabrın 26-da məni başqa quruma — Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinə (Azərbaycan Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti — “Kommersant”) keçirdilər. Fərqli, daha hörmətli münasibət, bir də tək kamera var idi — mən Moskvaya qayıtdığım yanvarın 9-na kimi orada yaşadım.
— Əgər sizi artıq azad etmək qərara alınmışdısa, niyə bu qədər uzun müddət orada saxlanıldınız?
— Koronavirusa görə karantində olduğum üçün son 14 gün çıxılmalıdır. Bundan əvvəl müstəntiqlərlə görüşlərim olub. Görünür, mənimlə nəsə işlənirdi, ola bilsin ki, mənim haqqımda yanlış fikir yaranıb və orada gizliliyin saxlanması haqqında müqavilə imzalamışam. Müəyyən bir vəziyyət var idi ki, üzümü xilas etmək mənim üçün asan deyildi. Sonra, görünür, qərar verdilər.
— Bəs yenə də sizi necə gəzməyə çıxardılar?
— Bir gənc gəldi, adı Nadirdir. Dedilər ki, “Azərbaycan və Ermənistan arasında Sülh Platforması” qeyri-hökumət təşkilatından (sadiq ermənilərin Bakıya səfərlərini təşkil etməklə tanınır. — “Kommersant”). Erməni kilsəsində veriliş aparmağı təklif etdilər. Dostluq və uzun söhbətimizi xatırlayıram.
Biz kilsəyə getdik və baş əydiyim bir hekayəni və bütün qapını çəkdik. Sonra mənim çıxışımı yazmağa başladılar. Hər şeyi “Adəmdən” başladım. 50 dəqiqə danışdım — kiçik bir hissə qoydular, təəssüf ki, mətnin tərcüməsi ilə bu verilişə hələ baxmamışam.
Ertəsi gün Nadir Bakıda gəzinti təşkil etdi, şəkillər çəkdirdi. Mən çox minnətdar idim, çünki bu, asan deyil — əməliyyatçılar daim ətrafda gəzirdilər. Sonra Nadir dedi ki, məni bir neçə günə göndərəcəklər və hələ də məni görüb-görə bilməyəcəyini bilmir. Hesab edirəm ki, belə etimad quruculuğu ilə bağlı proqramlara çox ehtiyac var.
— Söhbət etdiyim Azərbaycan rəsmiləri sizi təbliğatçı adlandırıblar. Siz nə düşünürsünüz?
— Təbliğatçı deyil — bəlkə də «missioner» demək daha düzgün olardı. Mən müəlliməm və siz bunu məndən ala bilməzsiniz. Nəsə varsa, çatdırmalıyam. Ekstremal vəziyyətlərdə bir şey söyləmək üçün vaxtınız olmalıdır. Lazım gələrsə, İncildəki sözlərlə düşüncələrinizi gücləndirin. Onlar məndə başqa ideologiya üçün çalışan bir insan gördülər.
— Yaşadığınız hər şeydən sonra bölgənin gələcəyi haqqında nə düşünürsünüz?
— Əsirlikdə kifayət qədər məlumatım yox idi. Mənə deyilənlər həqiqətə uyğun deyildi.
Yalnız geri qayıdanda öyrəndim ki, Qarabağda daralmış da olsa, bir növ erməni özünüidarəsi qorunub saxlanılıb.
Mən Nadirdən xahiş etdim ki, bəzi xəbərlər toplusunu tərtib etsin. Dijeste icazə verilmədi, amma o, mənə Rusiya hökumətinin saytından material verdi — 9 noyabr tarixli bəyanat. Məncə, bu, daha böyük itkilərin qarşısını almağa kömək etdi. Mən Moskvanın rolunu yüksək qiymətləndirirəm — «Sülhməramlılar nə bəxtiyardırlar, çünki onlar Allahın oğulları adlanacaqlar».
— Amma Ermənistanın ikinci prezidenti Robert Köçəryan dedi ki, ermənilərlə azərbaycanlılar “genetik cəhətdən birgə yaşaya bilməzlər”.
— Mən belə düşünmürəm. On minlərlə qarışıq ailə var. İndi Köçəryana münasibət adamı dərhal hansısa düşərgəyə yazır — mən bunu istəmirəm. Amma ifadə yanlışdır.
Əsirlikdə olarkən Müqəddəs Kitabla daha yaxından tanış olmaq imkanım oldu. Müqəddəs tarixdə lənətlənmiş xalqlar olub — çünki insanlar Tanrıya qarşı küfr etməyə icazə verirdilər.
Bu suala cavab axtarırdım: Bəlkə erməni və türk xalqları lənətlənib?
Belə şey yoxdur. Azərbaycanlılar və Ermənilər arasında Tək Allaha İnam var. Onu görmək üçün mənə şans verilmişdi.
Bu, xalqlar arasında etimadın əsasıdır. Və əgər istəsən, sev. Rahib Paisioya Svyatoqorun dediyi kimi, məhəbbət beton divarı da deşər.
Hazırladı: Elnur Səlim
Mənbə: Fedai.az